Perły tahitańskie, nowe normy

Artykuł ukazuje handlowe problemy pereł tahitanskich jakie miały miejsce do momentu wprowadzenia drastycznych zmian i rygorystycznych kontroli pereł z Tahiti. W dalszej części przedstawiono normy jakości dla pereł tahitańskich.

PERŁY TAHITAŃSKIE, NOWE NORMY

Polinezja Francuska posiada łącznie 1100 farm perłowych, które zajmują ok. 9300 hektarów. W sumie jest to ok. 186 milionów muszli, które teoretycznie mogą dać 55 milionów pereł o handlowej jakości. Produkcja pereł jest praktykowana przede wszystkim w Archipelagu Tuamotu i Gambier (atole Ahe, Aratika, Rangiroa, Manihi i laguny Gambier same obejmują ok. 4400 hektarów farm), jak również na Îles-sous-le-Vent i w małych ilościach na Îles-du-Vent.

Sytuacja rynkowa pereł Tahitańskich jest obecnie bardzo niepokojąca. Ciągły wzrost popytu, światowego rynku handlu, na czarne perły (śr. 8 procent rocznie), w dalszym ciągu nie przynosi zysku.
Jak to się stało ?. Problemy miały swój początek w latach osiemdziesiątych, kiedy to setki tachitańskich rodzin, widząc liczne sukcesy handlowe „perłowej branży”, zajęły się hodowlą czarnych pereł. Ich wiedza jak również przygotowanie praktyczne, były niewystarczające żeby uzyskać perłę dobrej jakości. Również nie przestrzeganie pewnych zasad i brak cierpliwości doprowadziły do pojawienia się około roku 1990 wielu pereł słabej i średniej jakości. Powodem tego była przede wszystkim chęć szybkiego uzyskania dużej ilości pereł (aspekt ekonomiczny ?), które zbierano już po zaledwie dwunastu a nawet ośmiu miesiącach.
Brak współpracy pomiędzy handlarzami, nieprzestrzeganie istniejących norm jakości i bardzo szybki wzrost produkcji pereł, teoretycznie nie handlowych, spowodowały ogromny spadek cen.
Eksport pereł z Tahiti od 1984 do 2000 roku wzrósł z 440 do 11000 kg, przy czym w 1984 roku cena pereł wynosiła 10000 Fcfu (ok. 305 zł) za gram, a w roku 1992, kiedy eksport przekroczył 1000 kg, cena spadła do 3681 Fcfp (ok. 112 zł) za gram. Cztery lata później , przy 5 tonach eksportu cena wynosiła już 2639 Fcfp (ok. 80 zł) za gram, a w 1999 roku przy 10 tonach eksportu cena osiągnęła 1806 Fcfp (ok. 55 zł) za gram. Pod koniec roku 2000, przy ponad jedenastu tonach eksportu cena spadła do 1700 Fcfp (ok. 52 zł) za gram.

W tym samym czasie Australia również rozwijała hodowlę pereł na swoich północnych i zachodnich brzegach, zachowując rygorystyczne normy i prowadząc inspekcję wszystkich zbiorów. Perły nie spełniające norm, były niszczone na oczach właściciela. Te procedury dały zupełnie inne rezultaty niż na Polinezji Francuskiej. W 1998 roku, 1700 kg eksportowanych pereł australijskich, sprzedane zostało za 13,6 mld Fcfp (ok. 415,5 mln), podczas gdy 6000 kg pereł tahitańskich sprzedano za 13,5 mld Fcfp.

Podczas, kiedy ceny pereł tahitańskich spadały, nieliczna grupa producentów nie
miała problemów ze sprzedażą swoich pereł, nawet za wysoką cenę. Na przykład, perły od Roberta Wana maja gwarantowane minimum 2 mm grubości masy perłowej i są dobrej jakości. Pozwoliło to mu zdobyć zaufanie klientów i uzyskać wysokie ceny na aukcjach w Hongkong.
Sytuacja wysokiej podaży pereł słabej jakości przy ciągle rosnącym popycie na perły dobrej jakości zmusiła do interwencji władze rządowe Polinezji francuskiej.
Ostatnie zmiany i deklaracje ministra do spraw pereł, zaczęły już stabilizować rynkową sytuację pereł tahitańskich. Polinezja Francuska, idąc przykładem Australii, wprowadziła rygorystyczne kontrole wszystkich pereł opuszczających Polinezją Francuską oraz ustanowiła nowe normy dla pereł tahitańskich.

NOWE NORMY DLA PEREŁ TAHITAŃSKICH

Postanowienie nr 2001-88 APE z 12 lipca 2001 roku określa nowe normy stosowane od sierpnia 2001 odnośnie pereł hodowanych z Tahiti.

DEFINICJA
Perła hodowana z Tahiti jest perłą o naturalnym kolorze, powstającą przy udziale szczepu (fragment komórek nabłonkowych – epitelium, pobranych z płaszcza innej ostrygi), jądra i hodowli ostrygi perlistej Pinctada margaritifera odmiana cumingi, na Polinezji Francuskiej. Jest ona produktem surowym – nieobrobionym, utworzona z naturalnego wudzielania macicy (masy) perłowej w okuł jądra ( kulka wykonana z wewnętrznej części muszli macicy perłowej innego mięczaka), które implantowane jest wraz ze szczepem do perlistej kieszeni ostrygi (miękki organ, zlokalizowany obok gruczołów płciowych ostrygi).
Perle ostrygi Pinctada margaritifera, można zakwalifikować jako perłę hodowaną z Tahiti tylko wówczas, kiedy przynajmniej 80% jądra jest pokryte warstwą masy perłowej. Pozostała powierzchnia jądra, najwyżej 20%, jast pokryta naturalną materią organiczną wydzieloną przez ostrygę tworząc z częścią masy perłowej jednolitą całość. Warstwa masy perłowej okalającej jądro powinna zawierać odpowiednią grubość. Między jądrem a zewnętrzną powierzchnią perły hodowanej, jej minimalna grubość jest ustalona na 0,8 mm. Czas tworzenia masy perłowej, od momentu implantacji, musi wynosić minimum 18 miesięcy.
Nie są natomiast perłami hodowanymi z Tahiti, Tahiti określane są jako odpady, nawet te utworzone przez ostrygę Pinctada margaritifera odmiana cumingi na Polinezji Francuskiej, następujące perły:
– kalcytowe, organiczne;
– przedstawiające plamy mleczne (białawe) na więcej niż 20% ich powierzchni;
– perły bez połysku (blasku).

Klasyfikacja pereł z Tahiti

Perła hodowana z Tahiti musi być klasyfikowana wg następujących kryteriów.

Kryteria ogólne.
Średnicę perły hodowanej z Tahiti mierzy się w milimetrach z zaokrągleniem do jednostki dolnej.
Masę perły hodowanej z Tahiti mierzy się w gramach.
Forma perły hodowanej z Tahiti jest sklasyfikowana następująco:
· kuliste (R) – są doskonałymi kulami lub ich kulistość nie przekracza więcej niż 2 % odchylenia od najmniejszej średnicy,
· półkuliste (SR) – są nieidealnymi kulami, których granica odchylenia od najmniejszej średnicy jest większa od 2proc. a mniejsza od 5proc.,
· półbarokowe, np. owalne, kroplowe, guzikowe (SB) – są to perły, które posiadaja co najmniej oś symetrii,
· barokowe (BQ) – są perłami nieregularnymi nie posiadającymi symetrii.
· koliste – pierścieniowe (CL) – są perłami charakterystycznymi ze względna jeden lub kilka koncentrycznych okręgów (pierścieni) umieszczonych na więcej niż 1/3 części perły. Kiedy pierścienie są umieszczone na 1/3 części perły, klasyfikowane są jak perły nie posiadające pierścieni. Dotyczy to również pereł na których występują pierścienie skrajnie przeciwstawne, nie zajmujące ogółem 1/3 powierzchni perły. Perły posiadające kolorowe pierścienie nie są uważane za perły koliste.

Jakość powierzchni
Kryterium jakości powierzchni perły szacuje się według połączenia dwóch cech fizycznych; stanu powierzchni i połysku (blasku). Jakość ocenia się gołym okiem.
Stan powierzchni jest oceniany na podstawie różnych niedoskonałości (defektów) takich jak:
– ukłucia, zadrapania, rowki, bruzdy, wgłębienia, wyżłobienia, złogi organiczne, guzy, pęcherze, narośla lub białawe plamy;
– połysk lub blask odpowiadają bardziej lub mniej doskonałemu odbiciu światła na warstwach aragonitowych, budujących masę perłową.

Kodyfikacja jakości powierzchni perły hodowanej z Tahiti.
· Kategoria A – perła nie posiada defektów powierzchni lub występują delikatne niedoskonałości, skoncentrowane na nie więcej niż 10 % powierzchni. Połysk bardzo dobry.
· Kategoria B – perła posiadająca kilka niedoskonałości lekkich, skoncentrowanych na co najwyżej 30proc. powierzchni. Połysk dobry lub średni.
· Kategoria C – perła z delikatnymi defektami skoncentrowanymi na nie więcej niż 60proc. powierzchni. Połysk sredni.
· Kategoria D – perła przedstawia delikatne niedoskonałości skoncentrowane na więcej niż 60proc. powierzchni, bez głębokich wad, lub delikatne i głębokiwady, występujące na nie więcej niż 60 % powierzchni. Połysk słaby.

Kryteria dodatkowe

1. Kolor podstawowy (bazowy) i jego odcienie.
Kolor podstawowy i niuanse kolorystyczne perły, pozwalają tylko na subiektywną oceną perły z Tahiti.

2. Kształty pereł półbarokowych (SB) z Tahiti mogą być sklasyfikowane wg różnych kształtów, które mogą podnieść ich cenę:
– gruszki (DR) o kształcie jajowatym,
– owale (OV) o kształcie eliptycznym,
– guziki (BT) o wyglądzie spłaszczonej perły,
– inne perły półbarokowe (SB) – są to perły inne niż wymienione powyżej, przedstawiające co najmniej oś symetrii.

Informacje dodakowe
Rozmiar
Średni rozmiar pereł hodowanych z Tahiti wynosi 9-12 mm. Wyjątkowo duże perły osiągają 18 mm a nawet 20 mm.
Największa na świecie, idealnie kulista perła ma 20,92 mm średnicy. Została wyhodowana przez przedsiębiorstwo Roberta Wana i wyeksponowana w jego muzeum. Jądro perły ma wielkość 12 mm.

Mirosław Stańczyk

Fragmenty z dziennika regionalnego Polinezji Francuskiej.

Artykuł – Handlowe problemy i nowe normy pereł tahitańskich – ZEGARKI & BIŻUTERIA – Lipiec 2002 r..